Kunst is het antwoord op de vraag die je nog niet gesteld hebt.

Het lied dat ons troost, de dansvoorstelling die ons energie geeft, het theaterstuk dat ons nieuwe inzichten biedt. Kunst inspireert, ontroert, motiveert. Elke dag zijn kunstenaars en kunstenorganisaties bezig met het maken, presenteren en spreiden van kunst. Ze doen dat niet omdat we hen daar als samenleving toe verplichten. Wel omdat ze het nodig vinden, omdat ze iets willen uitdrukken of ergens door gebeten zijn. Omdat ze iets kunnen en willen delen. En het wonderlijke is: het verrassende antwoord dat ze bieden blijkt onmisbaar.

Of we nu kunst maken of beleven: kunst werkt. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat participeren aan kunst onze cognitieve, zintuiglijke, emotionele en sociale ontwikkeling erop vooruithelpt. We ondervinden zelf ook aan den lijve hoe onmisbaar muziek, woord, beeld en beweging zijn. Hoe kunst perspectief creëert, hoe het ons zin geeft om nieuwe dingen te ondernemen en onze gevoelens van stress en depressie vermindert. Hoe het ons creatiever, slimmer en blijer maakt.

Kunst werkt voor ieder van ons.

Wat kunstenaars delen, wordt een stukje van onszelf. En van onze samenleving. De film die ons land internationaal op de kaart zet, het muziekatelier dat lotgenoten samenbrengt, het museum dat de buurt nieuw leven inblaast. Kunst verbindt, zwengelt aan, creëert waarde. Het helpt ons zoeken naar wie we zijn als gemeenschap. Kunst brengt ons samen en geeft ons het gevoel ergens thuis te horen. In het onderwijs, de gezondheidszorg en de welzijnssector biedt kunst een meerwaarde. Tegelijk is het de humus voor innovatie in wetenschap en de creatieve industrieën. Onze kunstenaars en kunstenorganisaties geven een gezicht aan onze regio in het buitenland. Onderzoek wijst uit dat kunst een vliegwiel is voor stedelijke én economische ontwikkeling. Hoe interessanter het kunstenaanbod, hoe meer investeringen in de stad of regio. De aanwezigheid van een uitdagend artistiek aanbod is voor burgers vandaag één van de drie belangrijkste factoren die bepaalt waar ze gaan wonen.

Kunst werkt voor ons allemaal samen.

Kunst werkt. Voor individu en maatschappij. Zonder kunst geen samenleving. Maar zonder samenleving ook geen kunst. Kunstenaars en kunstenorganisaties hebben het vertrouwen en de steun van de samenleving en van beleidsmakers nodig om autonoom te werken. Die autonomie is van levensbelang voor bloeiende kunsten. En voor een vrije samenleving. Alleen zo leveren kunstenaars en kunstenorganisaties de artistieke kwaliteit die werkt: voor individuen en voor de hele gemeenschap.

Daarom werkt kunst.

Dat hebben vorige overheden goed begrepen. Dankzij investeringen in kunst konden de meest uiteenlopende artistieke initiatieven volop tot bloei komen en kon kunst werken. Volwaardige subsidiëring is daarvoor de belangrijkste voorwaarde. En het Kunstendecreet is het meest gepaste instrument daartoe, omdat het mikt op artistieke kwaliteit, en voluit gelooft in de autonomie van de kunsten. Ook in de beleidsperiode 2024-2029.

De kunstensector gaat kunst de komende jaren nog beter laten werken. We gaan creëren, experimenteren, verbinden, inspireren en ontroeren. Dat willen we in alle vrijheid doen en met veel vertrouwen van de overheid. Daarvan verwachten we steun om autonoom te kunnen werken: financieel, administratief, beleidsmatig. Dat wil zeggen:

• een budget dat organisaties en projecten volwaardig subsidieert, instroom faciliteert, de positie van de kunstenaar versterkt en onze koopkracht verstevigt.

• meer kwaliteitszorg bij de uitvoering van het Kunstendecreet, een versterkte administratie en minder administratieve beperkingen.

• ondersteuning voor de ontwikkelingen in onze sector met beter ontsloten onderzoeken die ons helpen om nieuwe kansen voluit te realiseren.

En die kansen liggen er. Op onze werkvloeren laten we geëngageerde medewerkers al hun talenten ontplooien, maar de aantrekkelijkheid en het concurrentievermogen van onze sector moet groter.

We betrekken alle burgers bij ons werk, ongeacht hun sociale, economische of culturele achtergrond. Daartoe is een toekomstplan nodig, een ambitieus plan voor spreiding van en participatie aan de kunsten, dat het Vlaamse beleidsniveau terug bij de zaak betrekt.

Internationaal spelen we in de hoogste liga, maar de regelgeving moet eenvoudiger en onze zichtbaarheid moet groter om onze positie te versterken.

We reiken de hand naar andere sectoren en zoeken naar kruisbestuivingen die ons samen vooruit helpen, waarvoor we meer performante hefbomen nodig hebben.

We innoveren en investeren, niet alleen in onze artistieke praktijk, maar ook in digitalisering en in infrastructuur. Alleen trappelen we nu te veel ter plaatse: rechtstreekse en structurele investeringen zijn broodnodig. En dat moet met oog voor duurzaamheid.

We zijn een betrouwbare en constructieve gesprekspartner voor overheid en administratie. Daar mogen beleidsmakers op rekenen.

Wij staan klaar voor de komende vijf jaar. In dit memorandum geven we mee welke uitdagingen op ons wachten en hoe we die samen kunnen aanpakken.

Want kunst werkt.