Een kwalitatief decreet

Het Kunstendecreet is het voornaamste wetgevende kader dat de ondersteuning van de professionele kunstensector in Vlaanderen en Brussel regelt, voor alle disciplines behalve film en literatuur. Het heeft als doel om een artistiek-kwalitatief en divers kunstenlandschap mogelijk te maken. Dat werk is nog niet af.

Het decreet is onlangs vernieuwd. Er is tijd nodig om de impact van de vernieuwing te bestuderen. In afwachting daarvan stellen we op basis van onze evaluatie van de laatste structurele ronde enkele verbeteringen voor: voor de procedure, het budget en de projectsubsidies en beurzen.

Procedure

De afgelopen subsidieronde schoot de kwaliteitszorg in de uitvoering te kort. Dat had onder meer te maken met een gebrek aan afstemming over het beschikbare budget, een overbelaste administratie, een gebrek aan inwerktijd voor beoordelaars en een te hoge planlast.

Onze aanbevelingen

  • Voorzie meer kwaliteitszorg in de uitvoering, op elk moment in de procedure, over de hele lijn.

  • Zorg ervoor dat beoordelaars, voordat ze de dossiers bespreken, richtlijnen over de omgang met budgettaire schaarste vastleggen in functie van het bepalen van de adviesbedragen. Geef ruimte voor afstemming daarover in en tussen de diverse commissies.

  • Haal de kwaliteitsbeoordeling en de bepaling van de adviesbedragen tijdens de beoordelingsprocedure in de tijd uit elkaar, zodat beoordelaars budgetten kunnen voorstellen die echt nodig zijn voor de volwaardige uitvoering van de plannen.

  • Ontzorg de administratie en geef de medewerkers en de beoordelaars de nodige inwerktijd en ruimte voor kennisopbouw.

  • Verlaag de planlast voor de aanvrager, de beoordelaars en de administratie.

Budget

De sector is financieel versterkt door de beslissingen bij de laatste structurele ronde, maar niet gelijkmatig. Als gevolg daarvan moeten we besparen op kerntaken.

Onze aanbevelingen

  • Voorzie een budget voor de kunsten dat de koopkracht herstelt en ruimte geeft aan de ambities van de sector. Doe dat voor de start van de beoordelingsprocedure.

  • Ken een budget toe aan de beoordelingscommissies nadat de intrinsieke kwaliteiten van de voorliggende dossiers in kaart zijn gebracht en zichtbaar zijn gemaakt.

  • Voorzie een budget dat de volwaardige financiering van elke erkende werking en project mogelijk maakt.

Projectsubsidies en werken op lange termijn

Wie werkt met projectsubsidies moet goed kunnen plannen, om op correcte wijze zekerheid te kunnen geven aan partners en medewerkers. Het beperkte aantal deadlines om aanvragen in te dienen en de manier waarop die zich nu verhouden tot de periodes waarbinnen een project mag starten, bemoeilijkt dat.

Onze aanbevelingen

  • Creëer een derde deadline op jaarbasis voor de projectsubsidies.

  • Zorg ervoor dat de periode waarbinnen een project mag starten na een deadline minstens een jaar is.

Instroom

Het is vooruitziend om organisaties die klaar zijn voor de uitbouw van een volwaardige werking te ondersteunen met tijdelijke stabiele financiering, die de structurele kost van de uitbouw van een werking ondersteunt. Organisaties hoeven zo niet langer gedwongen projectmatig te opereren en kunnen efficiënter toewerken naar het kwaliteitsniveau op zakelijk en artistiek vlak dat nodig is voor een structurele erkenning. Alleen bestaan er daarvoor vandaag nog geen gepaste financieringskaders.

Onze aanbeveling

  • Ontwerp een nieuwe subsidielijn voor de uitbouw van een werking (subsidieperiode 2025-2027).