Een duurzame positie voor de kunstenaar
Door de hervorming van het kunstenaarsstatuut is het opvangnet van de kunstwerker versterkt. Tegelijkertijd bemoeilijken recente ontwikkelingen de positie van de kunstenaar, onder andere omdat de ondersteuning op lokaal niveau geschrapt is, maar evenzeer door administratieve beperkingen in het Kunstendecreet. Jonge kunstenaars en kunstwerkers die afstuderen, komen daardoor terecht op een bijzonder complexe arbeidsmarkt.
Het hervormde statuut
De invoering van het kunstwerkattest biedt kansen, maar het is nog te nieuw om de langetermijneffecten ervan in te schatten. Er is nood aan een goede monitoring van de nieuwe regelgeving en maatregelen om structurele en directe tewerkstelling aan te moedigen.
Onze aanbevelingen
Zorg voor een permanente evaluatie van het nieuwe sociaal statuut. Breng de impact ervan op de structurele tewerkstelling, de sociale zekerheid en de betaling van auteursrechten in kaart.
Zorg voor de nodige flankerende maatregelen bij het nieuwe sociaal statuut. Moedig structurele en directe tewerkstelling aan en zie toe op de toepassing van het charter Juist is Juist en de correcte opvolging bij uitbetalingsinstellingen. Verlaag de administratieve last en verklein de werkloosheidsval.
Onderzoek en ontwikkeling
Er bestaan vele vormen van tewerkstelling in de kunstensector. Tegelijk is er een grote diversiteit aan verdienmodellen. Het is nodig om dat te blijven monitoren.
Onze aanbevelingen
Zorg voor een representatief onderzoek op lange termijn naar alle vormen van tewerkstelling van kunstenaars in de brede kunst- en cultuursector.
Ontsluit solide cijfermateriaal over tewerkstelling in de brede kunst- en cultuursector, per deelsector, voor alle disciplines.
Ontwikkel gepaste verdienmodellen voor kunstenaars in de beeldende kunsten en de pop & rock. Bouw hiervoor verder op Juist is Juist.
Instroom van kunstenaars
Professioneel instromen en een artistieke loopbaan kunnen starten is een wens van velen, maar de weg ernaartoe is zeer grillig. Aspirant-kunstenaars hebben al van in hun opleiding nood aan een degelijke begeleiding en voorbereiding.
Onze aanbevelingen
Bereid toekomstige kunstenaars beter voor op de beginselen van en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en op de huidige zakelijke en artistieke uitdagingen in de kunstensector. Zorg ervoor dat artistieke opleidingen voldoende aandacht hebben voor het leren ontwerpen en herontwerpen van de eigen beroepspraktijken, ook na het afstuderen.
Financier het kunstonderwijs voldoende, zodat het studenten individueel en diepgaand kan begeleiden. Kwaliteit moet centraal blijven staan in de opleiding.
De kunstenaar in het Kunstendecreet
Een kunstenaar moet een aanvraag kunnen doen voor een beurs of een project op het moment dat de kans zich voordoet. Maar bij de recente wijzigingen van het Kunstendecreet zijn heel wat administratieve beperkingen ingevoerd voor aanvragers. Organisaties met een werkingssubsidie kunnen geen projectsubsidies meer aanvragen, ook niet voor kunstenaars waar ze mee werken. Kunstenaars die samenwerken met organisaties met een werkingssubsidie, zijn daardoor verplicht om in eigen naam projectsubsidies aan te vragen, wat betekent dat ze eindverantwoordelijkheid dragen en juridisch aansprakelijk zijn, terwijl hun financieel-juridische positie vaak al heel kwetsbaar is. Kunstenaars kunnen ook maar één keer per jaar beurzen aanvragen, en dat voor uiterst kleine bedragen. Bovendien kunnen ze beurzen en projectsubsidies niet meer combineren, hoewel beide ondersteuningsvormen een ander doel hebben en de uitvoering van de ene de uitvoering van de andere niet in de weg staat.
Onze aanbevelingen
Sta organisaties die een werkingssubsidie krijgen toe om projectsubsidies aan te vragen voor kunstenaars waar ze mee werken.
Verhoog de forfaitaire bedragen bij beurzen.
Laat de beperking dat een beurs maar één keer per kalenderjaar kan worden aangevraagd los.
Maak de combinatie van een beurs met een projectsubsidie mogelijk.